مندرج در ژورنال شماره ۸۰۰ (لینک به فایل پی دی اف نشریه ژورنال برای پیاده کردن روی تلفن همراه)
در ادامه موج جدید اعتراضات در بنگلادش در چهارم اوت، ۱۳ مرداد دستکم ۷۱ نفر کشته شدند و بدنبال آن شیخ حسینیه که از سال ۲۰۰۹ تاکنون در سمت نخست وزیری بنگلادش قرار داشت استعفا داد و از کشور گریخت. رویدادهای اخیر ادامه اعتراضاتی است که بیش از یک ماه پیش توسط دانشجویان با خواست الغای قانون سهمیهبندی مشاغل دولتی آغاز گشته بود. هرچند دادگاه عالی بنگلادش با بازبینی در قانون مذکور اکثر سهمیهبندیها را لغو کرد و سهمیه بستگان جانبازان را کاهش داد، اما اعتراضات اینبار پُرقدرتتر و تودهایتر از دور گذشته ادامه یافت.
معترضین که دولت ساقط شده آنان را خرابکار و ویرانگر خطاب کرده و به پلیس و نیروهای انتظامی فرمان برخورد قاطع با مشت آهنین و آتشبهاختیار داده بود، اینگونه به یک پیروزی بزرگ دست یافتند. دولت برای مقابله با اعتراضات به قطع اینترنت و شبکه تلفن همراه مبادرت ورزیده و منع عبور و مرور و حکومتنظامی اعلام نموده بود. بااینحال معترضین عقبنشینی نکردند و از نقاط مختلف کشور به سمت داکا حرکت نموده، پایتخت را محاصره و کاخ نخستوزیری را تسخیر کردند.
اعتراضات اخیر ریشه در تناقضاتی پایهای مانند بیکاری گسترده، فقر و فلاکت اقتصادی و اجتماعی، شکاف عمیق طبقاتی، بی حقوقی و فساد و ارتشا در دستگاه دولتی دارد. سقوط دولت شیخ حسینیه تنها نخستین گام در راه پیروزی مردم در بنگلادش است. مردم معترض و انقلابی نباید به این پیروزی هر چند مهم اکتفا نمایند. مسلماً احزاب و نیروهای موجود، از جمله حزب ملیگرای بنگلادش و احزاب و گروههای اسلامی، تلاش خواهند نمود مهر خود را بر این اعتراضات کوبیده و از آن بهعنوان اهرم فشار در مذاکرات و بدهبستان با “دولت دوره گذار”، که مسلماً عواملی از حزب حاکم سابق، فرماندهان ارتش، رؤسای پلیس و دیگر دستگاههای دولتی را نیز در بر خواهد گرفت، و از بالای سر مردم استفاده نمایند. اما احزاب اپوزیسیون رسمی موجود خود بخشی از سیستم فعلی و صورتمسئله هستند و قادر به حل این تناقضات نخواهند بود. لاینحل ماندن این تناقضات در درازمدت میتواند و باید منجر به تشدید اعتراضات و برآمدن برنامه و نیروهای چپ رادیکال از بطن آن گردد. راه برونرفت دیگری از بحران در بنگلادش موجود نیست: یا سوسیالیزم، یا بربریت.
سردبیر این شماره: کیوان جاوید
در انتشار یادداشتهای ژورنال بکوشید
وبسایت ژورنال:
journalfarsi.com
ایمیل: journalfarsi@gmail.com
اینستاگرام:
journalfarsi
واتساپ: ۰۰۴۴۷۷۸۸۹۸۸۶۴۳