مندرج در ژورنال شماره ۹۷۸ (لینک به فایل پی دی اف نشریه ژورنال برای پیاده کردن روی تلفن همراه)
سوسن صابری: بحران فزاینده اقتصادی و سیاسی رژیم، حکومتیها را وادار به ابراز علنی اختلافات درونی کرده است. بعد از برکنار کردن همتی و استعفای ظریف، پزشکیان اعلام کرد که موافق مذاکره با آمریکا بوده؛ ولی خامنهای موافق نیست. همتی هم در باره بحران اقتصادی هشدار داده و گفت در طی ۷ سال گذشته ۱۰ میلیون از مردم به زیر خطفقر رفتهاند و ۸۰ در صد زیر فشار رانتخواران و مافیای اقتصادی قرار دارند. نتیجه این اختلافات و تأثیرش بر صفوف رژیم را چطور ارزیابی میکنید؟
اصغر کریمی: نکته مهمتر در صحبت همتی آنجا بود که گفت: “از من نخواهید اطلاعاتی را بدهم که دشمن شاد شود”. یعنی اوضاع خرابتر از این است که قابلگفتن باشد.
درهرصورت ریشه بحران اقتصادی نظام سیاسی – ایدئولوژیک و همزاد حکومت است و در چهارچوب این حکومت قابل علاج نیست. نه رابطه با غرب حلشدنی است و نه سرمایه، برای سرمایهگذاریهای درازمدت و ساختاری احساس امنیت میکند. اما با تعمیق بحران اقتصادی و در واقع فلج اقتصادی که محصول تلنبار شدن معضلات مختلف در طول دهههای گذشته است، اکنون بحران اقتصادی به نوبه خود به عامل مهمی در تعمیق بحران سیاسی تبدیل شده و تشنج در صفوف حکومت جزء جداییناپذیر و غیرقابلمهار اوضاع سیاسی شده است.
یک محور مهم اختلاف حول مذاکره با دولت آمریکا است و نهایتاً جناح خامنهای به آن تن خواهند داد؛ اما این نیز کوچکترین تخفیفی در کاهش بحران اقتصادی و تنگناهای حکومت نخواهد داد. در هشت سال دوره احمدینژاد بیش از ۶۳۵ میلیارد درآمد نفت بود. علیرغم این بحران اقتصادی در آن دوره بسیار عمیقتر شد. اکنون فرضاً که با آمریکا هم رابطه گرفته شود و تحریمها حل شود یا کاهش پیدا کند بحران اقتصادی همچنان عمیقتر میشود. صنایعی که دیگر قابلرقابت نیستند، فسادی که قابلمهار نیست و ناامنی برای سرمایهگذاریهای ساختاری، نه امکان کاهش بحران را میدهد و نه امکان هیچ گشایشی در زندگی مردم. حاصل این وضعیت دعواهای حکومتی را تندتر، تنشها، استعفاها و استیضاحها را بیشتر و موقعیت خامنهای، تصمیمگیرنده اصلی سیاستهای نظام، را ضعیفتر و حکومت را پراکندهتر خواهد کرد. خالیکردن پشت نظام توسط دولت روسیه را نیز باید به این مجموعه اضافه کرد. در هیچ حالتی نه تعمیق بحران اقتصادی قابل علاج است نه تعمیق بحران سیاسی.
سوسن صابری: در این شرایط بحران حکومتی که حتی خودیهای رژیم مدام در باره انفجارهای اجتماعی هشدار میدهند، چه باید کرد؟ مردم از این فرصت برای پیشروی در این جنگ با رژیم چطور میتوانند استفاده کنند؟ چه اقداماتی باید در دستور قرار بگیرد؟
اصغر کریمی: بحران اقتصادی عمیق، بهویژه زمانی که اقشار وسیعتری را به سقوط میکشاند، بیدورنمایی حکومت که حتی وعده بهبودی نمیتواند بدهد، باز شدن بیشتر شکافهای درون حکومت مقابل چشم مردم و فساد و بیآبرویی حکومتیها، روشن است که زمینه و خوراک یک انفجار عظیم اجتماعی است. اما تا زمانی که جامعه فاقد تشکلهای سراسری قدرتمند و بانفوذ برای فراخوانهای سراسری باشد، امکان به خیابان آمدن نقشهمند مردم در بعدی سراسری امکانپذیر نیست. خیزشهای ۷۸، ۸۸، ۹۶، ۹۸ و ۱۴۰۱ نیز هیچکدام نقشهمند نبودند. بر این ضعف باید غلبه کرد. درعینحال اوضاع نه مانند ۸۸ است و نه حتی شبیه ۱۴۰۱. در طول این سالها مردم همبستهتر و متشکلتر شدهاند. آگاهیشان بسیار بالا رفته و در بعدی تودهای قدرت تجزیهوتحلیل پیدا کردهاند. شبکههای مبارزاتی مؤثری شکل گرفته است، شکستهای قابلتوجهی، بهویژه در زمینه حجاب به حکومت تحمیل شده و روحیه مبارزاتی بالاتری در جامعه وجود دارد. در نتیجه زمینههای اعتراض سازمانیافتهتر و نقشهمندتر فراهم شده است.
بحران اقتصادی اکنون گریبان دهها میلیون نفر را گرفته است و در همین سطح باید به فکر راهکار بود. تشکلها و فعالین کارگری و سایر جنبشهای آزادیخواهانه با اتکا بر تجارب بالایی که در امر سازمانگری کسب کردهاند باید به فکر ایجاد شبکههایی سراسری علیه فقر و گرانی، برای دستمزدها و حقوقهای قابل زندگی، و مطالبات عمومی اقتصادی مانند درمان و تحصیل رایگان و حقوق پایه برای اکثریت عظیم جامعه باشند. بلندکردن پرچم قطع کلیه بودجههای نیابتیها، دمودستگاه مذهب و سرکوب و مصادره اموال بالا کشیده شده توسط مقامات و آیتاللهها و آقازادهها یک محور ایجاد اتحادی سراسری است که از زمینههای عینی و سیاسی بالایی برخوردار است. متشکل شدن و ایجاد شبکههای مبارزاتی هر چه وسیعتر و متنوعتر کلید پیشروی در شرایط کنونی و ایجاد آمادگی برای انقلابی است که پشت در است.
سردبیر این شماره: سوسن صابری
در انتشار یادداشتهای ژورنال بکوشید
وبسایت ژورنال:
journalfarsi.com
ایمیل: journalfarsi@gmail.com
اینستاگرام:
journalfarsi
تماس از طریق واتسآپ ۰۰۴۴۷۳۸۸۵۷۵۰۲۰