مندرج در ژورنال شماره ۷۳۸ (لینک به فایل پی دی اف نشریه ژورنال برای پیاده کردن روی تلفن همراه)
تحلیلگران سیاسی تقریباً همه متفقالقول هستند که رئیسی در تعیین سیاستهای نظام نقشی نداشته و این خامنهای است که سیاستهای حکومت را تعیین میکند و نتیجتاً سیاستی تغییر نمیکند. این یک واقعیت است. رئیسی یک سیاستمدار نبود و دستورات را از خامنهای و سپاه میگرفت. رئیسی اساساً یک پُست بود، نه بیشتر و با مرگ او نه سیاستهای داخلی و نه بینالمللی تغییری نخواهد کرد.
مرگ رئیسی و نحوه مرگ او، بیشک یک اتفاق شوم برای کل حکومت بود. مرگ او علاوه بر اینکه فرصتی برای مردم بود که شادی کنند و علیه حکومت جنگ روانی راه بیندازند، مجموعهای سؤال فنی و ابهامات امنیتی و خبررسانیهای متناقض، را در میان ارگانهای حکومت دامن زده و بلبشویی را در تصمیمگیریهای حکومتی نشان میدهد. اما مهمتر این است که رئیسی تنها رئیسجمهوری بود که مورد غضب خامنهای قرار نگرفته بود. او دربست مطیع خامنهای بود. ارادهای از خود نداشت و همراه با ٰرؤسای قوه قضاییه و مقننه حکومت، تصویر یکدستی از جناح حاکم میدادند. مرگ او درحالیکه این هسته حکومت روزبهروز کوچکتر شده است، موجب دردسرهایی برای حکومت خواهد شد. رقابتها و افشاگریها بلافاصله شروع میشود و نهایتاً “انتخابات” بیرونقی در هفتههای آینده خواهند داشت و در مقابل مردم شکنندهتر خواهند شد.
اما تحلیلگران در مورد قدرت خامنهای اغراق میکنند. طوری صحبت میکنند که گویی خامنهای بر مبنای یک استراتژی منسجم و درازمدت تصمیم میگیرد و حکومت تصمیمات او را اجرا میکند. مطلقاً اینطور نیست. خامنهای، در معیت سپاه، در حکومت موقعیت بلامنازعی دارد؛ اما سیاستهای حکومت اساساً برای بقا است و از این ستون به آن ستون فرج است. برای چنین حکومت بحرانی و در حال افول هیچ بخش رهبری آن، و مشخصاً خامنهای بهعنوان منفورترین فرد حتی در میان خود حکومتیان، تصمیم مستقل و استراتژی باثباتی نمیتواند داشته باشد. ازیکطرف تحت فشارهای بینالمللی مدام مجبور به کرنش میشوند و از طرف دیگر تحتفشار جنبش سرنگونی مجبور به کوتاهآمدن میشوند. حکومتی که از نظر اقتصادی بحرانی است، تمام مقدساتش سکه یک پول شده، یتهر دو سال یکبار با خیزش تودهای مواجه میشود و ارکانش به لرزه میافتد و محور سیاستهای اقتصادی و نظامی و سیاسیاش حفظ خود میباشد، دادن یک تصویر پرقدرت از رهبر آن ربطی با واقعیت ندارد. مرگ رئیسی حلقه یاران خامنهای را باز هم کوچکتر و به این معنی موقعیت خامنهای را ضعیف تر کرد.
سردبیر این شماره: کیوان جاوید
در انتشار یادداشتهای ژورنال بکوشید
وبسایت ژورنال:
journalfarsi.com
ایمیل: journalfarsi@gmail.com
اینستاگرام:
journalfarsi
واتساپ: ۰۰۴۴۷۷۸۸۹۸۸۶۴۳