برندگان جایزه نوبل اقتصاد امسال سه اقتصاددان به اسم فیلیپ آگیون، پیتر هاویت و جوئل موکیر هستند. این جایزه بخاطر نظریه "رشد پایدار از طریق تخریب خلاق" به این اقتصاددانان تعلق گرفته است.

جایزه نوبل اقتصاد و ضرورت “تخریب خلاق” نظم سرمایه – حمید تقوایی

نشریه ژورنال شماره ۱۱۵۰– فایل پی دی اف – ویژه تلفن همراه

برندگان جایزه نوبل اقتصاد امسال سه اقتصاددان به اسم فیلیپ آگیون، پیتر هاویت و جوئل موکیر هستند. این جایزه بخاطر نظریه “رشد پایدار از طریق تخریب خلاق” به این اقتصاددانان تعلق گرفته است. اعضای آکادمی نوبل این نظریه را اینطور توضیح می‌دهند: “رشد اقتصادی از دل تخریب خلاق پدید می‌آید. این فرآیند از آن رو خلاق است که بر پایه نوآوری بنا شده، اما درعین‌حال ویرانگر است، زیرا محصولات قدیمی را منسوخ می‌کند و ارزش تجاری‌شان را از میان می‌برد.”

آکادمی نوبل می‌گوید اساس و پایه این رشد اقتصادی بی‌سابقه “جریان پیوسته نوآوری‌های فناورانه بوده است”. به عبارت دیگر این تخریب خلاق اساساً حاصل انقلابات صنعتی و رشد اقتصادی بی‌سابقه جهان در ۲۰۰ سال گذشته است. روندی که بخصوص بعد از انقلاب انفورماتیک و مدیای اجتماعی در سه دهه اخیر به این تخریب چندین برابر سده گذشته رشد داده و شتاب بخشیده است.

اما تخریب تنها به منسوخ‌شدن محصولات قدیمی و ارزش آنها محدود نمی‌شود. انقلاب صنعتی چهارم و بویژه هوش مصنوعی که آخرین دستاورد آنست خطر بیکاری و ناایمنی شغلی را بالای سر میلیون‌ها شاغل در بخش‌های مختلف قرار داده است. از سوی دیگر پیشروی‌های تکنولوژی تولید باعث شده تا هر روز ثروت بیشتری در دست عده معدودتری انباشته بشود. امروز ۳ نفر در آمریکا بیش از ۵۰ درصد جمعیت آن کشور ثروت دارند. در جهان نیز کمتر از یک درصد از میلیاردرهای جهان به‌اندازه ۹۵ درصد مردم جهان ثروت دارند. این دره عمیق بین فقر و ثروت از دیگر علائم تخریب خلاق است. تکنولوٰژی رشد می‌کند و زندگی ۹۹ درصدی‌ها  هر روز بیشتر تخریب می‌شود.

این نتایج اجتماعی- انسانی رشد تکنولوژی البته موضوع کار اقتصاددانان نیست. آنان به این نکته مهم نمی‌پردازند که چرا باید رشد نجومی تکنولوژی و تولید سهل‌تر و سریع‌تر محصولات  باعث رشد نجومی  فاصله بین  ثروت یک درصدی‌ها و ۹۹ درصدی‌ها گردد؟  اقتصاددانان برنده جایزه نوبل به این مسئله نمی‌پردازند، اما نظریه تخریب خلاق را از زاویه زندگی اجتماعی انسان‌های کره ارض باید به این شکل بسط داد: امکان برابر همه ساکنین کره ارض برای برخورداری از نعمات و دستاوردهای حاصل رشد نجومی قدرت تولید بشری در گرو زیر روکردن مناسبات  تولیدی موجود است. آخرین فاز “تخریب خلاق” باید تخریب مناسبت تولیدی سرمایه‌داری باشد.

 

تهیه کننده و سردبیر: کیوان جاوید

وبسایت ژورنال:
journalfarsi.com
ایمیل: journalfarsi@gmail.com
اینستاگرام:
journalfarsi

واتسآپ: ۰۰۴۴۷۹۳۳۲۳۷۰۵۲

برای تداوم انتشار ژورنال لطفا کمک مالی کنید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *