قهرمان یک کشور، جنایتکار کشوری دیگر – کاظم نیکخواه

مندرج در ژورنال شماره ۶۱ (لینک به فایل پی دی اف نشریه ژورنال برای پیاده کردن روی تلفن همراه)

سفیر روسیه در تهران روز گذشته در برابر بنای یادبود گرییایدوف در تهران دسته گل گذاشت و از او تجلیل کرد و عکس این مراسم را منتشر نمود. این اقدام با اعتراض عده ای در ایران مواجه شد.  او در پاسخ گفته است “گریبایدوف برای شما دشمن است، برای ما شاعر و دیپلماتی بزرگ”.

داستان اینست که در ایران گریبایدوف را مبتکر عهدنامه خفت بار ترکمن چای میشناسند که بخشهای وسیعی از خاک ایران را به روسیه منضم نمود. اما در روسیه او را به عنوان یک شاعر و قهرمان میشناسند. نکته قابل توجه دقیقا اینست که قهرمانان یک کشور، جنایتکاران کشوری دیگر هستند. چنگیز خان، اسکندر مقدونی و  عمربن خطاب در ایران مورد نفرت هستند. اما در کشورهای خود توسط میلیونها نفر مورد ستایش هستند. از سوی دیگر نادرشاه و داریوش و کوروش در ایران مورد ستایش ناسیونالیستها هستند و در هندوستان و اقغانتسان و برخی کشورهای دیگر بعنوان جنایتکارانی منفور شناخته میشوند.

داستان گرامیداشت گریبایدوف هم دقیقا از همین قماش است. ناسیونالیسم دقیقا خاصیتش اینست که چشمها  را کور میکند و تفرقه و تعصب را بر عقل و منطق انسانی مسلط میکند. با ناسیونالیسم خوبی ها و بدی ها از دریچه تعصب ملی ارزیابی میشوند و نه از روزنه منافع و مصالح انسانی. و همین ریشه و عامل کینه ها و نفرتها و جنگها و جنایات عظیمی در تاریخ است. روزی که بشریت عینک ملی را از چشم کنار بزند تازه چشممش بروی حقایق باز میشود.

سردبیر این شماره نشریه ژورنال: کیوان جاوید

* نقل قول از ژورنال با ذکر منبع آزاد است: نشریه روزانه ژورنال journalfarsi.com