ژورنال سایت خبری سیاسی ژورنال
نشریه ژورنال شماره ۱۱۷۲– فایل پی دی اف – ویژه تلفن همراه
کنارهگیری جلیل حسینی، معاون سابق آموزشی وزارت بهداشت، پس از انتشار نامهای از سوی مادر یک بیمار در بندرعباس بار دیگر موضوع «زیرمیزی» در نظام سلامت ایران را به بحث عمومی تبدیل کرد. در این نامه آمده است که حسینی برای انجام عمل جراحی، پنج سکه بهارآزادی مطالبه کرده و تأکید کرده بود «در صورت نپرداختن، بیمار باید سه تا چهار سال در نوبت بیمارستان دولتی منتظر بماند». انتشار این نامه موجی از واکنشها ایجاد کرد و در نهایت به استعفای او انجامید.
پدیده زیرمیزی در ایران ریشههای ساختاری دارد و نمیتوان آن را صرفاً به تخلف شخصی یک پزشک محدود کرد. تعرفههای درمانی پایین و نامتناسب با هزینههای واقعی کار پزشکی یکی از عوامل ایجادکننده این معضل است. بسیاری از پزشکان سالهاست با فشار اقتصادی و هزینههای سنگین اداره مطب، مالیات، بیمه و تورم مواجهاند، درحالیکه نظام تعرفهگذاری توان جبران این فشارها را ندارد. این شکاف مالی، برخی پزشکان را به دریافت مبالغ غیررسمی سوق میدهد.
عامل مهم دیگر کمبود نظارت مؤثر و شفافیت ناکافی در چرخه درمان است. بیماران نیز غالباً از ترس بهتعویقافتادن درمان یا بیپاسخ ماندن شکایت، ترجیح میدهند سکوت کنند. کمبود پزشک متخصص در برخی مناطق نیز شرایطی شبه انحصاری ایجاد میکند که در آن بیمار ناچار میشود برای سرعتبخشیدن به درمان، تن به پرداخت اضافی بدهد.
در مقابل، در کشورهای توسعهیافته که نویسنده این یادداشت نیز تجربه کار و تحصیل پزشکی در آنها را دارد – مانند آلمان، سوئد و بریتانیا – زیرمیزی تقریباً ناشناخته است. دلیل اصلی آن وجود نظامهای درمانی فراگیر، منظم و شفاف است. در این کشورها:
– پرداخت هزینه درمان عمدتاً از طریق بیمه یا دولت انجام میشود و رابطه مالی مستقیم بیمار و پزشک حذف شده است.
– تعرفهها واقعی و عادلانه تعیین میشوند و نیاز اقتصادی پزشک برای دریافت مبالغ غیررسمی از بین میرود.
– نظارت، حسابرسی و برخورد قانونی بسیار جدی است و امکان فساد را تقریباً از ریشه میخشکاند.
تجربه جهانی نشان میدهد که راه پایاندادن به زیرمیزی، سرزنش فردی پزشکان نیست، بلکه اصلاح ساختار نظام سلامت است. با گسترش بیمههای کارآمد، تعیین تعرفههای منصفانه و ایجاد نظام شفاف نظارتی، میتوان اعتماد بین بیمار و پزشک را بازسازی و راه فساد را مسدود کرد. این مسیر تنها راه حرکت بهسوی سلامت عادلانه و انسانیتر است. در یک سیستم سوسیالیستی تأمین بهداشت و درمان با بالاترین استاندارهای موجود در جهان بر عهده دولت خواهد بود.
سردبیر این شماره: کیوان جاوید
وبسایت ژورنال:
journalfarsi.com
ایمیل: journalfarsi@gmail.com
اینستاگرام:
journalfarsi
واتسآپ: ۰۰۴۴۷۹۳۳۲۳۷۰۵۲
برای تداوم انتشار ژورنال لطفا کمک مالی کنید
