مندرج در ژورنال شماره ۶۶۴ (لینک به فایل پی دی اف نشریه ژورنال برای پیاده کردن روی تلفن همراه)
کیوان جاوید: از این پرسش بنیادی شروع کنیم، چرا کودکان مقدماند؟
سیامک بهاری: کودک بدون مراقبت و دخالت بزرگسالان نمیتواند زنده بماند و به حیات خود ادامه دهد! وابستگی کودکان به اولیا و سرپرست، چگونگی موقعیت اجتماعی و اقتصادی آنها بخش تعیینکننده در رشد و تعالی زندگی کودک است. صدها میلیون کودک در سراسر جهان از بدو تولد، دوران شیرخوارگی، کودکی و نوجوانی به همین دلیل از بدیهیترین حقوق پایهای و انسانی محروم میشوند.
مرگومیر هولناک کودکان، از گرسنگی و سوءتغذیه تا بیماریها و جنگها، تا استثمار در بازار بیرحم کار و بهکارگیری آنان در هر رشتهای که تصورش بشود، تا بازار نفرتانگیز تنفروشی، مواد مخدر، تا کودک سربازها، ثمره بیپناهی کودکان، این قربانیان خاموشِ بربریت سرمایهداری عصر حاضر است.
اما نه فقط فقر و فلاکت که دستدرازی مذاهب در زندگی کودکان، مانند جهنم دهان باز میکند و آنچه کودکی نامیده میشود را میبلعد و نابود میکند!
در این تند پیچ رعبانگیز، این موجودی که قادر به دفاع از خود نیست به وجدان بیدار بشریت چنگ میزند! اینجاست که رفتار با کودکان مهمترین محک ارزیابی درجهٔ انسانی بودن و آزاد بودن آن جامعه میشود. منفعت کودکان، مقدم بر هر چیزی، بر هر ملاحظه و منفعت ملی، اقتصادی، سیاسی، ایدئولوژیک و مذهبی اصل دفاع از حق کودک میشود.
کیوان جاوید: برای این که مقدم بودن کودکان فقط در حد یک بحث نظری و تئوریک باقی نماند، شما تشکلی به نام “کودکان مقدماند” بنیاد نهادهاید. ضمن اشاره به موانع موجود، لطفاً از سابقه این نهاد بگویید و اقدامات تا کنونی خودتان را توضیح بدهید؟
سیامک بهاری: نادیدهگرفتن و پایمالکردن حق کودک در هر جامعه و کشوری امری سازمانیافته و عمیقاً سیاسی است. هرجا کودکان از دسترسی به تحصیل و آموزش، بهداشت و درمان محروم و وابسته به اقتصاد خانواده میشوند؛ هرجا که تبعیض و نابرابری سبب میشود استاندارد واحدی برای رشد و تعالی آنان وجود نداشته باشد؛ حکومتی کودک ستیز پشت آن ایستاده و این محرومیت را ممکن و به جامعه تحمیل میکند.
نهاد “کودکان مقدماند” بهعنوان یک ضرورت سیاسی در دفاع از حق کودکان، در نوامبر سال ۱۹۹۹، بهصورت علنی تأسیس شد. نهادی سیاسی، کودک محور، غیرایدئولوژیک که مستقیماً حکومتها، دولتها، پارلمانها و قوانین، و دستدرازی مذاهب، رسم و آئینهای کودکستیزانه را نشانه میرود و افشا میکند.
اعلام کردیم، “تضمین رفاه و سعادت هر کودک، مستقل از وضعیت خانوادگی، با جامعه است. همه کودکان و نوجوانان باید استاندارد واحدی از رفاه و امکانات رشد مادی، در بالاترین سطح ممکن، را داشته باشند. کودکان مستقل از جنسیت، نژاد و رنگ، طبقه اجتماعی، فرهنگ و موقعیت خانوادگی، ملیت و قومیت، زبان و میزان ثروت و دارایی و درآمد خانواده، جغرافیای محل زیست، ایدئولوژی حاکم، همه در مقابل حقوق انسانی، برابر و یکسان هستند. این خواستها، عرصههای اصلی دفاع از حقوق کودکان است.
کیوان جاوید: برای اینکه قدمهای بزرگتری به جلو برداشته شود چه باید کرد و انتظار شما از بقیه فعالین اجتماعی و همه مردم ایران در زمینه دفاع از حقوق کودک چیست؟
سیامک بهاری: ما میخواهیم یک زندگی شاد، خلاق و مرفه برای همه کودکان برپا کنیم. این نه یک رؤیا و آرزوی دستنیافتنی که امری کاملاً شدنی و ممکن است. علیرغم اینکه جمهوری اسلامی دفاع از حق کودک را به یک جرم امنیتی تبدیل کرده است، اما دهها تشکل دفاع از حقوق کودکان، با تحمل سنگینترین هزینه، امر دفاع از حق کودکان را پویا و سرپا نگه داشتهاند. طرحهای ضد کودک حکومتی را رسوا و افشا میکنند. حق تحصیل رایگان، حمایت از کودکان کار و خیابان، مبارزه با کودکهمسری را به امری جدی و اضطراری برای جامعه بدل کردهاند.
مبارزات پرشور معلمان علیه خصوصیسازی، پولی و کالایی کردن مدارس و تحصیل، مطالبه آموزشوپرورش شاد و انسانی، خلاق، رایگان اجباری و همگانی با بالاترین سطح استاندارد علمی، یک نمونه درخشان این رویداد است.
بیانیه مشهور به ۲۰ تشکل کارگری و مدنی یکی از بندهای مطالبات خود را به لغو فوری کار حرفهای کودکان اختصاص داد. بیانیه دانشآموزان پیشرو و انقلابی یک نمونه دیگر از این تلاش اجتماعی است. حق کودک باید در رأس این مبارزات و مطالبات، مدرن و امروزی، برابریطلبانه و عدالتمحور قرار بگیرد. جامعه باید به مبارزه برای دفاع از حق کودکان بپیوندد.
سردبیر این شماره: محسن ابراهیمی
سایت ژورنال را به دوستان و آشنایان خود معرفی کنید. در انتشار یادداشتهای ژورنال بکوشید journalfarsi.com