مندرج در ژورنال شماره ۶۹۰ (لینک به فایل پی دی اف نشریه ژورنال برای پیاده کردن روی تلفن همراه)
دادگاه نظامی حکم قصاص فرد متهم به قتل مهران سماک را تأیید کرد. حکم قصاص در این پرونده در دیماه گذشته توسط دیوان عالی کشور نقض و به شعبه همعرض ارسال شده بود.
مهران سماک هشتم آذر ۱۴۰۱ در جریان اعتراضات پس از باخت تیم ملی فوتبال جمهوری اسلامی در برابر آمریکا جان باخت. بر اساس گزارشهای منتشر شده، او در حال بوقزدن به نشانۀ اعتراض بود که در خودروی خود در بندر انزلی از ناحیۀ سر هدف شلیک گلوله مأموران نیروی انتظامی قرار گرفت.
کیوان جاوید: از نتیجه این حکم راضی هستید؟
حسن صالحی: راضی؟! من وقتی راضی میشوم که فرمانده پلیسی که با شلیک گلوله، مهران عزیز ما را به قتل رساند و همه فرماندهان بالاتر او که مجوز تیراندازی به معترضین را داده بودند، و قاضیان مرگی که برای جوانان آزادیخواه ما حکم اعدام صادر کردهاند و همینطور رئیس قوه قضائیه رژیم که دستگاه آدمکشی است و رئیس و نمایندگان مجلس اسلامی که قوانین ضدبشری علیه شهروندان تصویب میکند و رئیسجمهوری که عضو هیئت مرگ کشتار زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ بوده است و خامنهای که رئیس دزدان و جنایتکاران است و همه سرکردگان و عوامل حکومتی که در جنایت ۴۵ساله علیه مردم ایران نقش داشتهاند در دادگاههای ذیصلاح با موازین انسانی و عادلانه دادرسی، بهدور از مجازات ضدانسانی اعدام و قوانین قرونوسطایی قصاص، محاکمه شوند و حساب پس بدهند. جمهوری اسلامی زیر فشار جنبش دادخواهی و اعتراضات بینالمللی میخواهد یکی از فرماندهان خود را احتمالاً قربانی کند تا فشار را از روی خود دفع کند. این عدالت نیست این فرار از عدالتی است که ما برای همه آنها میخواهیم.
کیوان جاوید: شما سخنگوی کمیته بینالمللی علیه اعدام هستید. یعنی مخالف هر اعدام به هر دلیلی. آیا با مخالفت با این اعدام همسو با قاتل نمیشوید؟
حسن صالحی: نه بههیچوجه. چرا که ما نمیخواهیم خون را با خون و قتل را با قتل جواب دهیم. این جمهوری اسلامی است که با قوانین متحجرانه قصاص خود مجازات انتقامجویانه را هر چه بیشتر باب کرده است. ما میخواهیم که همه کسانی که دستشان به خون مردم ایران آغشته است بطور عادلانه محاکمه شوند و مجازات شوند. شما وقتی که با اعدام مخالف هستید دیگر نمیتوانید استثنایی قائل شوید. دوراهی “قصاص نفس” و بخشش یک دوراهی است که جمهوری اسلامی برای ما آفریده است. راه سوم این است که قاتل به دلیل قتل به حبس محکوم شود و تا زمانی که برای جامعه تولید خطر میکند از آن دور نگه داشته شود.
کیوان جاوید: خانواده جانباخته مهران سماک که درد سنگینی را متحمل میشوند چرا باید با شما که مخالف اعدام این جنایتکار هستید موافق باشند؟
حسن صالحی: از قضا بسیاری از خانوادههای دادخواه از مخالفان پروپاقرص اعدام و قتل حکومتی هستند. چرا که عزیزان آنها خود قربانیان این جنایت حکومتی بودهاند. دادخواهان بر خواست خود یعنی دادخواهی و اجرای عدالت اصرار دارند ولی نمیخواهند که این عدالت با اعدام اجرا شود. خواست بسیاری از آنها پایاندادن به جنایت و قتل حکومتی در فردای ایران است تا از تکرار جنایاتی که در دهههای گذشته توسط دولتهای مستبد در ایران انجامگرفته جلوگیری کنند. امیدوارم خانواده مهران سماک هم در زمره چنین دادخواهانی باشند.
کیوان جاوید: مخالفت ساختاری و اصولی شما علیه مجازات اعدام را چگونه توضیح میدهید؟
حسن صالحی: ما می گوئیم اعدام برای هر که باشد و به هر دلیلی که باشد باید ممنوع گردد. اعدام یعنی سلب حق حیات و این حق جزء پایهایترین حقوق انسانی است. جسم و روان انسان باید از هر گونه تعرض جسمی و روحی در امان باشد. حکومتی که دست به اعدام میزند دشمن انسان و زندگی است. این دلیل اصلی مخالفت ما با اعدام است. درعینحال اعدام قبل از اینکه مجازاتی باشد، ابزار دولتها برای کنترل شهروندان و وسیلهای برای ایجاد رعب و وحشت در جامعه است. اعدام ابزار سرکوب شهروندان است که مطیع و فرمانبردار باشند و حق خود را نخواهند. به این دلایل و البته دلایل بیشتری ما خواهان ممنوعیت اعدام هستیم.
سردبیر این شماره:کیوان جاوید
سایت ژورنال را به دوستان و آشنایان خود معرفی کنید. در انتشار یادداشتهای ژورنال بکوشید journalfarsi.com